zondag, november 12, 2006

Binding versus tegenbinding.

Je hoeft niet per se sociologieprofessor te zijn om onzin uit te kramen, maar het helpt wel!

Een boom kent men aan zijn vruchten en een betoog aan zijn conclusie –en van de conclusie van het artikel Zoek binding, maar ook tegenbinding van prof. Kees Schuyt in de Volkskrant van 11/11 komt een walm af als van een doerian. De feitelijke strekking van het artikel is dat Nederland vooral niet krampachtig moet proberen moslims te integreren en dat het vooral religieus tolerant moet blijven. Daarbij worden moslims gemaand om zich tot geweldloze politieke actie te beperken en de overheid om het strafprocesrecht met rust te laten. Gelukkig hebben wij de vrije wetenschapsbeoefening (met als lichtend voorbeeld prof. Schuyt) om de overheid voor fouten te bewaren.

Curieus genoeg weet hij dit over het voetlicht te brengen terwijl hij de islam geen enkele keer en Nederland alleen aan het eind van zijn betoog noemt. [Het christendom wordt wel een keer vermeld –in negatieve zin.] Best knap eigenlijk, behalve dat hij zijn ware bedoelingen verraadt door de VS volstrekt overbodig een trap te verkopen. Daarmee wordt hij ontmaskerd als de zoveelste linkse demagoog die zijn vooroordelen uitvent als ware het wetenschappelijke inzichten.

Laten wij zijn pad eens traceren. Prof. Schuyt meent dat er ten onrechte te veel nadruk wordt gelegd op sociale cohesie gebaseerd op gedeelde waarden en normen als bindmiddel voor de samenleving. Dat is gevaarlijk, want het versterkt het wij-zij gevoel en sluit andersdenkende groepen uit. Men kan beter vertrouwen op andere krachten, sociale instituties die de steunberen van de samenleving vormen: (1) het strafproces; (2) de vrije wetenschapsbeoefening; (3) religieuze tolerantie; (4) geweldloze politieke actie.

Deze steunberen belichamen volgens prof. Schuyt de “vier kernwaarden van de democratie” en kunnen opgevat worden als “de belangrijkste signalen van hoe sterk en levendig een democratie functioneert”. Deze kernwaarden met signaalfunctie lijken willekeurig gekozen door prof. Schuyt. Ik kan zonder veel denkwerk een aantal andere kernwaarden vinden, zoals de gelijkheid van man en vrouw en de vrijheid van meningsuiting (de waarden die iedere linksdrager gaarne wil offeren op het altaar van de religieuze tolerantie).

Ook op de effectiviteit van elk van deze instituties valt naar mijn mening wel wat af te dingen. Het strafproces in de westerse wereld benadeelt de slachtoffers van misdrijven en polariseert daarmee meer dan het verzoent. Een wetenschapsbeoefening die fundamentele misstanden bagatelliseert en uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek wegmoffelt om bepaalde groepen in de samenleving niet te stigmatiseren, kan moeilijk vrij worden genoemd. Tolerantie ten aanzien van een intolerante, discriminerende en gewelddadige religie is een dwaasheid zonder weerga. En ten slotte: ik ben een groot voorstander van geweldloze actie, maar het door Schuyt aangedragen voorbeeld (de acties van Gandhi die tot het einde van de Britse Raj leidden) overtuigt mij niet bepaald van de aanbevelenswaardigheid ervan. Zijn bewering dat de dekolonisatie van Brits Indië (enkele miljoenen doden toen een burgeroorlog tussen moslims en hindoes het land uit elkaar deed spatten) “minder bloedig” zou zijn geweest dan de dekolonisatie van Nederlands Indië (enkele duizenden doden door politionele acties) is absurd.

Deze keuze van steunberen is echter noodzakelijk voor het gratuite staaltje America bashing dat volgt: “als een eerlijk rechtsproces niet meer wordt toegestaan aan bepaalde verdachten, als onafhankelijke wetenschappelijke bevindingen opzettelijk worden weggeschoven in eenzijdig gemaakte beleidsrapporten, als een apocalyptisch christelijk fundamentalisme de overhand krijgt boven de aanvaarding van andere meningen en het geweld als conflictoplossend middel vanzelfsprekend geworden is, dan staan de vier signalen allemaal op rood.”

Prof. Schuyt laat zich hier wel erg in de kaart kijken. Ik zal mezelf de ergernis besparen deze onzin te weerleggen, maar als hij een islamitisch land weet aan te wijzen waar deze steunberen de democratie wel naar behoren stutten, ga ik onmiddellijk mijn koffers pakken. Gelukkig voor Nederland staan de signalen hier nog net op groen en worden de burgers “na een paar jaar telkens weer in staat gesteld … opnieuw ‘de verkeerde’ regering te kiezen”. [Net als in Amerika!]

Met zoveel kritiek op zijn wijze van redeneren is het onvermijdelijk dat ik het ook met zijn impliciete conclusie hartgrondig oneens ben, dus: moslims moeten zich aanpassen aan de Nederlandse normen en waarden en het geven van een primaat aan religieuze tolerantie is funest.

Dit artikel is ook verschenen in Het Vrije Volk.